Dzikie Koty -- Ryś

RYŚ

Ryś eurazjatycki (Lynx lynx) jest po niedźwiedziu i wilku, trzecim, co do wielkości dużym drapieżnikiem w naszej faunie. Masa ciała dorosłych osobników wynosi od 15 do 35 kg. Rysie zamieszkujące nizinną część kraju mają zazwyczaj jednolitą płową sierść, i tylko na łapach lepiej widoczne są ciemniejsze cętki. Natomiast rysie karpackie najczęściej mają mniej lub bardziej intensywnie rude futro, z wyraźnymi cętkami lub rozetkami. Występuje tu jednak duże zróżnicowanie umaszczenia.

Tryb życiaRysie (z wyjątkiem samic wychowujących młode) prowadzą samotniczy tryb życia. Poszczególne osobniki zajmują własne areały, o dużej powierzchni. Z badań telemetrycznych realizowanych w Puszczy Białowieskiej i w Karpatach wynika, że terytoria dorosłych samców osiągają nawet 250 km², a samic - 130 km².

RozródRuja u rysi występuje raz w roku, w marcu. Wówczas znacząco powiększają się areały samców, które starają się kopulować z jak największą liczbą samic. Kocięta rodzą się w maju i pozostają z matką przez 9-10 miesięcy. Samiec nie uczestniczy w wychowie młodych. Samotna rysica poluje niezwykle skutecznie, dostarczając kociętom odpowiednią ilość pokarmu. Zwykle ma jedno lub dwa młode, rzadziej trzy. Podrastające rysie uczą się polować obserwując matkę, a potem jej pomagając. Osiągają samodzielność zwykle przed następną rują. Niektóre młode rysie (przeważnie samice) mogą osiedlać się w pobliżu matczynego terytorum, a inne (zwykle samce) emigrują na znaczne odległości w poszukiwaniu samodzielnych terytoriów.

PokarmPodstawowym pokarmem tego drapieżnika są dzikie ssaki kopytne, głównie sarny (ok. 60-70% wszystkich ofiar) i jelenie (20-30%), natomiast rzadziej drobniejsze zwierzęta (zające, gryzonie, ptaki). Z populacji jeleni rysie wybierają głównie osobniki młode i o słabej kondycji (zwykle cielęta), wśród saren nie stwierdzono takiej selekcji.

AktywnośćBadania telemetryczne w Puszczy Białowieskiej wykazały, że rysie są najczęściej aktywne w nocy, przeciętnie 6 -7 godz. na dobę, a pokonywany dobowy dystans to około 7 km. Samice w okresie wychowywania młodych są aktywne dłużej od samców. Rysie, oprócz kotek z podrośniętymi młodymi i par podczas marcowania, polują samotnie. Wykorzystuąc naturalną osłonę podszytu, leżących drzew itp., podkradają się jak najbliżej do upatrzonej ofiary, aby następnie błyskawicznie ją dopaść i zabić. Po upolowaniu większej zdobyczy mogą przebywać w jej pobliżu nawet kilka dni. Po kolejnych posiłkach przykrywają nadjedzoną ofiarę śniegiem lub liśćmi, żeby opóźnić jej rozkład i utrudnić padlinożercom jej odnalezienie. Czasami ukrywają ją pod nisko zwisającymi gałęziami lub wciągają na drzewo.